Tempo de Entroido

Chega o entroido, antroido ou carnaval e case sen decatarnos xa estamos abandonando o inverno e entrando na primavera. Pero, non queremos escribir sobre a próxima primavera, senón sobre esa época do ano na que as orellas, as filloas, os cocidos (coa cachucha do porco, os grelos e os chourizos) se fan donos das nosas mesas e os disfraces son o eixo da nosa vestimenta: o entroido, antroido ou carnaval.

Entroido ou antroido derivan do latín introitus” que significa entrada, posto que o entroido sinalaba o inicio da Coresma. Por outra banda, a palabra carnaval procede, segundo explica Joan Corominas no seu Breve diccionario etimológico de la lengua castellana (dicionario cuxo uso nunca nos cansaremos de recomendar) da palabra italiana carnevale e esta de carnelevale, alteración de carnelevare, palabra composta de carne e levare 'quitar'. Ou sexa, que a orixe de carnaval sería unha expresión que significaba “quitar a carne”, unha alusión ao comezo do xexún da Coresma. Esta palabra comezou a ser de uso común en castelán, segundo o mesmo autor a partir do século XVII, xa que ata aquela época a palabra utilizada era carnestolendas, que provén do latín carnes tollendas cuxo significado era 'carne que se deixa´ e aludía, polo tanto, tamén ao comezo da Coresma. Por certo Las carnestolendas é o nome dun entremés de Pedro Calderón de la Barca no que un dos personaxes afirma: “Oh, loco tiempo de las Carnestolendas...”

Mais, imos ao conto, coma se di coloquialmente, recomendándovos unha serie de libros sobre estas datas. Empezamos cunha breve introdución ao entroido que atoparedes no libro As festas rituais de Galicia (Edicións Lóstrego). Continuamos con outro libro breve, O entroido galego de Federico Cocho (Edicións A Nosa Terra) e rematamos cunha novela, para 3º e 4º  de ESO, de Ánxela Gracián titulada Eu tamén fun peliqueiro de Laza (Everest). Rematar, rematar, non... porque non podemos esquecer a receita das saborosas orellas, un dos doces máis típicos desta época, que nos ofrece Agustín Fernández Paz no seu libro O rastro que deixamos.
En calquera caso, se desexas saber máis sobre estas festas, poderás atopar máis información neste enlace e nestoutro.

Orixe da foto: http://gl.wikipedia.org/wiki/Ficheiro:Cigarron_1_verin_jpereira.jpg